سختی گیر رزینی(water sofetner)،(سختی گیر مکانیکی یا سختی گیر های تبادل یونی)، متداول ترین انواع سختی گیر در بازار می باشند. کاندیشنر های فیزیکی و شیمیایی، اگرچه بعضی اوقات به عنوان " نرم کننده " به آنها رجوع می شود، ولی مواد معدنی سخت را از آب پاک نمی کنند، بلکه از ته نشین شدن یا چسبیدن آنها به سطوح، پیشگیری می کند. تنها راه حل جهت نرم کردن آب سخت، پاک کردن مواد معدنی کلسیم و منیزیم، از آب است. فقط سختی گیر های تبادل یونی (یا همان رزینی) و بعضی روش های فیلتراسیون این عمل را انجام می دهند.
شیوه کار سختی گیر رزینی
نحوه عملکرد سختی گیر رزینی با تعویض یون های سخت منفی در آب سخت با اتم سدیم مثبت که در رزین موجود در سختی گیر موجودمی باشد، تعریف می شود. این رزین باید به صورت متناوب تزریق شود تا از رسوب مواد معدنی سخت در آن پیشگیری شود. این عملیات با خارج شدن سختی گیر از سیکل و گذر نمک محلول در آب انجام کمی پذیرد و در طول عملیات تزریق آب سختی گیر به همراه نمک محلول گذرانده از رزین از دستگاه تخلیه می شود و در این بازه زمانی که عموما در طول شب صورت می گیرد، آب موجود در سیکل بدون سختی گیری وارد دستگاه می شود تا روند شست و شو پایان یابد. یکی از شیوه های پیشگیری از خروج سختی گیر از دستگاه کارگیری از دو مخزن سختی گیر تحت عنوان سختی گیر دوبلکس است که در ادامه به طور مفصل به روش عملکرد آن پرداخته می شود.
توصیه می شود که یک فیلتر رسوب زدا پیش از ورود آب به سختی گیر وجود داشته باشد. شن موجود در بستر رزین موجب خواهد شد تا فشار آب ضعیفی داشته باشید. تنها روش حل این مشکل، بیرون آوردن رزین و شن داخل مخزن می باشد. تعویض رزین جدید از جدا سازی شن از رزین قدیمی برای شما خیلی آسان تر می باشد.
زمانی که یک مخزن رزین برای ماه ها و یا سال ها بدون استفاده، می ماند و یا بوی تندی از رزین های تشخیص داده می شود، هنگامی می باشد که می بایست رزین را تعویض کنید. شما می توانید با محلول کلر ضعیف، رزین ها را پاک و تمیز کنید اما باید رزین ها را خارج کنید و با محلول کلر قوی ، مخزن را پاک و تمیز نمایید و سپس از رزین های جدید کارگیری نمایید.
رزین هایی که به وسیله آهن و یا مواد آلی حذف شده اند را می توان با افزودن محلول پاک کننده ی رزین با دوز بالا ( مانند ResUp وIron Out و اسید سیتریک و یا سفید کننده) پاک و تمیز نمود. البته جایگزینی همیشه جواب خواهد داد.
مشخصات کلی رزین تبادل یونی
مشخصات کلی رزین تبادل یونی (Ion Exchange Resin) ماتریس پلیمری حل نشدنی می باشد که دارای یون های نا پایدار قادر به تبادل با یون در محیط اطراف می باشد.
رزین ها بر حسب گروه عامل جایگزینی متصل به پایه پلیمری رزین به چهار دسته تقسیم می گردند:
رزین های کاتیونی قوی SAC) Strongacidis Cation)رزین های کاتیونی ضعیف WAC) Weak acidis Cation)رزین های آنیونی قوی SBA) Strongbasic anion)رزین های آنیونی ضعیف WBA) Weak basic anion)
رزین های کاتیونی ضعیف می توانند کاتیون هایی جذب نمایند که به قلیائیت آب مرتبط است و نمی توانند کلیه کاتیون های موجود در آب را جذب نمایند.
مزیت رزین های کاتیونی ضعیف بازدهی زیاد آن ها در مقایسه با رزین های کاتیونی قوی می باشد، در نتیجه موجب تولید پساب کمتر در تزریق های مکرر می شوند.
رزین های آنیونی قوی می توانند کلیه آنیون های موجود در آب را جذب نمایند.
رزین های آنیونی ضعیف می توانند آنیون اسیدهای قوی مانند اسید سولفوریک، کلریدریک و نیتریک را جذب نمایند. رزین های آنیونی ضعیف مقاوم تر از رزین آنیونی قوی بوده و به همین دلیل در دستگاه های تصفیه آب مصرف بیشتری دارند.
مشخصات فیزیکی و شیمیایی رزین های تبادل یونی
معمولا رزین های مایع در دانه های کروی شکل با قطری بین 0.3 میلی متر تا 1.2 میلی متر ساخته می شوند. رزین های پودری نیز برای مصارف خاص موجود می باشند. دانه های پلیمری از نظر فیزیکی بسیار پایدار می باشد و می تواند در انواع مختلف از ستون ها و یا راکتور های مورد کارگیری قرار گیرد. رزین سولفونیک اسید تا 120 درجه سانتی گراد نسبت به گرما مقاومت دارند و برخی از گرید های خاص تا 170 درجه سانتی گراد نیز نسبت به گرما مقاوم تر هستند .رزین های تبادل یونی زمانی که از یک حالت پیوند یونی به حالتی دیگر تبدیل می گردند، دچار آب رفتگی و یا تورم می گردند. هنگامی که با حلال غیر قطبی در تماس قرار گیرند ، دچار آب رفتگی می گردند.
رزین های تبادل یونی و chelating بر روی طیف وسیعی از PH پایدار می باشند. آنها تقریبا مقام ترین مواد شیمیایی ،معدنی و آلی به جز اکسیدان های قوی از قبیل کلر محلول، ازن و یا پراکسید به حساب می آیند.
شست و شوی مع رزین
شستشوی مع رزین جهت از بین بردن هر گونه ذرات، مواد زائد و از بستر رزین مهم می باشد. آب برای مدت زمان حدود 15 تا 30 دقیقه، در سرعت جریان برای تبدیل رزین به مایع تا 60٪ تزریق می گردد. پسماند رزین استفاده شده باید با توجه به قوانین هر کشور جمع آوری و مورد باز یافت قرار گیرد.
درباره این سایت